Τετάρτη 9 Ιουνίου 2010

Διαπλέοντας το ενιαίο πεδίο θεάτρου-όπερας

Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΒΩΛΟΥ -Ελευθεροτυπία 9-6-2010
Με μια κάπως άνιση, αλλά ενδιαφέρουσα παραγωγή ολοκληρώθηκε ο φετινός κύκλος παραστάσεων «Θέατρο πέρα απ' τα όρια», που διοργανώνει κάθε χρόνο η Αττική Πολιτιστική Εταιρεία.
Ηταν η «Κολασμένη κωμωδία» του Αυστριακού Μίχαελ Στούρμινγκερ, που δόθηκε με πρωταγωνιστή τον Αμερικανό ηθοποιό Τζον Μάλκοβιτς στο θέατρο του «Ελληνικού Κόσμου» (26/5/2010).
Αναπτύσσοντας μια αρχική ιδέα των συνεργατών του, ο 47χρονος συγγραφέας/σκηνοθέτης συνδύασε θέατρο και μουσική σε μια υβριδικού στίγματος παράσταση, με αφορμή τα πάθη τού κατά συρροήν δολοφόνου γυναικών Τζακ Ούντερβέγκερ (1951-1994). Ως «Σκηνικό έργο για ορχήστρα μπαρόκ, δύο υψιφώνους κι έναν ηθοποιό», η πρότασή του κινήθηκε αριστοτεχνικά στα συνεχόμενα πεδία θεάτρου και όπερας -στη Δύση αυτό είναι δεδομένο- συναρμολογώντας έναν εντυπωσιακής συνοχής αρθρωτό ειρμό μεταξύ θεατρικού λόγου και μουσικής. Κάθε ακροατής εξοικειωμένος με αμφότερες τις τέχνες προσέλαβε το αποτέλεσμα αβίαστα.
Αφού πρώτα η ορχηστρική εισαγωγή στον «Ντον Χουάν» του Γκλουκ κατέστησε σαφές ότι βρισκόμαστε ήδη στην Κόλαση, ο δολοφόνος διαφημίζει στο ακροατήριο τη ...μεταθανάτια αυτοβιογραφία του στο συμβατικό πλαίσιο μιας επίτηδες προβοκατόρικης βιβλιοπαρουσίασης. Μέσα από διαδοχικούς μονολόγους ο Ούντερβεγκερ ανακαλεί και σχολιάζει κομβικά γεγονότα του βίου του. Ενδιάμεσα οπερατικές ηρωίδες των Βιβάλντι, Μότσαρτ, Χάιδν, Μπετόβεν, Βέμπερ και Γκλουκ τραγουδούν άριες εκθέτοντας με συσχετισμό/συγχρονισμό χειρουργικής ακρίβειας τα βιώματα των γυναικών/θυμάτων της ζωής του.
Ταυτόχρονα οι δύο υψίφωνοι λειτουργούν ως ηθοποιοί και ο φονιάς ξαναζεί μαζί τους τις θανάσιμες βιαιοπραγίες. Η ακραία αντιπαράθεση και οι εναλλαγές ανάμεσα στην εσκεμμένη ευτέλεια του αγοραίου λόγου και στη στιλιζαρισμένη ευγένεια της περιπαθούς μουσικής παρήγαγαν μια ασυνεχή, τεθλασμένη καμπύλη πρόσληψης με στοιχεία ατελούς κάθαρσης: άλλοτε παρηγορητική, διεγείροντας αισθήματα συμ-πάθειας, άλλοτε διδακτικά τραυματική και απο-γοητευτική. Στην αρνητική αυτή εκδοχή του έρωτα-θανάτου τον νοσηρό ρόλο τού Δον Ζουάν εραστή-φονιά ενσάρκωσε με επιτυχία ο Μάλκοβιτς, επανεπενδύοντας την εμπειρία αντίστοιχων ρόλων της κινηματογραφικής σταδιοδρομίας του.
Υψηλής ποιότητας, απόλυτα προσανατολισμένο στην ιστορική ερμηνευτική, ήταν το μουσικό μέρος. Οι Αλεξάνδρα Ζαμόισκα και Λουίζ Φρίμπο αξιοποίησαν με περισσή τέχνη τις όχι ξεχωριστές, αλλά λεπτές και ευκίνητες φωνές του στις τεχνικά δυσκολότατες άριες. Τις συνόδευσε η θαυμάσια Ορχήστρα της Ακαδημίας της Βιέννης σε όργανα εποχής υπό τον Μάρτιν Χάζελμπεκ. *

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου