Της Σαντρας Bουλγαρη "Καθημερινή 26/9/2010"
Πάντα αναρωτιέται κανείς, ειδικά εν μέσω μιας οικονομικής κρίσης, ποιο και κατά πόσον είναι το νόημα ενός φιλόδοξου εκπαιδευτικού προγράμματος σαν κι αυτό που εδώ κι ένα χρόνο περίπου έχει εγκαινιάσει η Εθνική Λυρική Σκηνή. Παρ’ όλα αυτά, όταν τα αποτελέσματα κι ένας πρώτος απολογισμός των δραστηριοτήτων της είναι κάτι παραπάνω από ενθαρρυντικά, δεν μπορείς παρά να δεις τα πράγματα ως ελπιδοφόρα. Ειδικά όταν ήδη, την ώρα που μιλάμε, έχει ξεκινήσει η νέα περίοδος διοργάνωσής τους. Διαλέξεις σε ενήλικες, παρουσιάσεις σε σχολεία, παραστάσεις μπαλέτου ειδικά φτιαγμένες για εκπαίδευση των παιδιών, όπερα ερμηνευμένη από μαθητές.
Ο Τομέας Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων της Λυρικής Σκηνής συστάθηκε μόλις τον Απρίλιο του 2009. Με υπεύθυνο τον δρα Μουσικολογίας (πρώην τρομπετίστα της Ορχήστρας της Λυρικής) Νίκο Ξανθούλη και συνεργάτες την Ιωάννα Καράνταγλη και τη Μαρία Μηλιοπούλου για θέματα χορού, ξεκίνησαν αρχικά οι παρουσιάσεις στα σχολεία. «Από τη λύρα στη Λυρική», «έτσι τις έχουμε ονομάσει ανεπίσημα...», λέει ο ίδιος ο Νίκος Ξανθούλης σε συνομιλία του με την «Κ», εξηγώντας με ενθουσιασμό το εγχείρημα.
Η μέρα ξεκινάει στα σχολεία και οι μαθητές περιμένουν την ομάδα της Λυρικής. Σε όποιο από τα παιδιά αρέσει πραγματικά η παράσταση που θα δουν (ένα μικρό οδοιπορικό από την αρχαία ελληνική μουσική έως την όπερα με μια λύρα, τραγούδι κι ένα προτζέκτορα για προβολές εικόνων) προσφέρεται η δυνατότητα να ξεναγηθούν σε ένα backstage tour στο θέατρο «Ολύμπια». Εάν αυτό τους ενθουσιάσει, τότε θα πάνε ένα βήμα παραπέρα και θα παρακολουθήσουν μια σειρά προβών. «Οταν ενθουσιαστούν τόσο που θα αποφασίσουν να αγοράσουν εισιτήριο για να δουν την παράσταση, τότε θεωρώ ότι είχαμε επιτυχία», λέει ο Νίκος Ξανθούλης για την εμπειρία των παρουσιάσεων που έγιναν σε είκοσι τέσσερα σχολεία της Αθήνας, στο ΔΗΠΕΘΕ Καλαμάτας και στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου. Την ερχόμενη εβδομάδα ξεκινάει ο φετινός κύκλος, ενώ σύντομα θα επαναληφθεί η σειρά διαλέξεων, εκδηλώσεων, συναυλιών και παρουσιάσεων «Με ένα καφέ στο Φουαγέ» στο θέατρο «Ολύμπια».
Παιδιά - ενήλικες
«Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα κατορθώσαμε να δραστηριοποιήσουμε δύο εξαιρετικά δύσκολες ομάδες του κοινού: τα παιδιά, για τα οποία η όπερα είναι κάτι εξωπραγματικό και τις ομάδες των ενηλίκων, οι οποίοι αντιμετωπίζουν αυτό το είδος της τέχνης ως ελιτίστικο. Αυτό που έχω παρατηρήσει είναι ότι υπάρχει μεγάλο ποσοστό ανθρώπων οι οποίοι διψούν να μάθουν περισσότερα για την όπερα και την κλασική μουσική και ντρέπονται να το πουν, να δείξουν ότι δεν ξέρουν». Για κάθε έργο της νέας καλλιτεχνικής περιόδου που θα παρουσιάζεται, όσοι ενδιαφέρονται θα έχουν την ευκαιρία να μάθουν στοιχεία μουσικολογικά, ιστορικά, αρχιτεκτονικά, λογοτεχνικά ακόμη και ψυχιατρικά σε σχέση με την κάθε παράσταση. Στην ατμόσφαιρα ενός απογευματινού καφέ, με ελεύθερη είσοδο και συνολικό χρόνο μία ώρα, η οποία θα χωρίζεται σε τρία εικοσάλεπτα για να μην κουράζονται οι ακροατές.
«Αυτοί οι κύριοι φορούν τζιν, άκουσα μια ομάδα έφηβων να λέει κάποτε σε παρουσίασή μας. Μάλλον περίμεναν ότι όποιος ασχολείται με την όπερα ή την κλασική μουσική πρέπει να είναι κοστουμαρισμένος». Το σχόλιο αυτό του Νίκου Ξανθούλη επαναφέρει τη συζήτηση στη γνωριμία των νέων με τον κόσμο της όπερας. «Ψήνεσαι για όπερα;» είναι ένας οδηγός με τα πολύ βασικά που μοιράζεται σε εφήβους και ενήλικες κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων/παρουσιάσεων, με στόχο να αποτελέσει ένα πρώτο βήμα στον δρόμο προς τη γνώση. Οσο για τη δεύτερη έκδοση (ως προέκταση και οι δύο του εκπαιδευτικού έργου πωλούνται στο «Ολύμπια» και στο «Ακροπόλ» στην τιμή των πέντε ευρώ), «Οι Σποκ - Η Νυχτερίδα» αποδίδει τη γνωστή όπερα «Νυχτερίδα» του Στράους σε κόμικς.
Ολα αυτά είναι, βέβαια, απλώς μια αρχή αν σκεφτεί κανείς ότι το μισό κομμάτι του καλλιτεχνικού προγραμματισμού σε θέατρα του εξωτερικού, όπως στη Μετροπόλιταν Οπερα ή στην Οπερα του Σίδνεϊ, οργανισμούς που επισκέφθηκε ο Νίκος Ξανθούλης πριν ξεκινήσει τη μελέτη των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων στη Λυρική, είναι τα επιμορφωτικά προγράμματα. Κορυφαίες στιγμές, που ελπίζει να επαναληφθούν σε εμάς είναι το Μαθητικό Φεστιβάλ Οπερας που εγκαινιάστηκε την περασμένη άνοιξη (όπου μαθητές κλήθηκαν να παρουσιάσουν ένα έργο δικής τους επιλογής και να βιώσουν την εμπειρία της προετοιμασίας μιας παράστασης στη Λυρική), η συνεργασία με το Ελληνογαλλικό Σχολείο «Eugene Delacroix» για το ανέβασμα της όπερας «L’ enfant de la mer» σε μουσική του Νίκου Ξανθούλη και οι πολύ πετυχημένες παραστάσεις μπαλέτου με τη συμμετοχή του κουαρτέτου εγχόρδων Opera Quattro, όπου τα παιδιά εισήχθησαν με προβολές και απλά σχόλια στον κόσμο του κλασικού χορού, σε μιαν ανεπανάληπτη έως σήμερα απόπειρα για τα ελληνικά δεδομένα. «Ξέρετε τι κόπος χρειάζεται για να κάνει αυτό το βήμα ο χορευτής; Γι’ αυτό πρέπει να σεβόμαστε και να κάνουμε ησυχία όταν παρακολουθούμε ένα μπαλέτο...».
Σίγουρα υπάρχουν πολλά που πρέπει ακόμη να γίνουν έως ότου τελειοποιηθούν τα προγράμματα, αλλά και πολλά να διασφαλιστούν για να κατορθώσουν να συνεχίσουν. Ομως, όπως λέει και ο Νίκος Ξανθούλης: «Νομίζω ότι είναι μύθος αυτό που λένε πως το μόνο που ξέρουμε οι περισσότεροι είναι να ακούμε τα τραγούδια της Δέσποινας Βανδή. Θυμάμαι χαρακτηριστικά τα λόγια δασκάλων στο Γυμνάσιο της Ραφήνας που επισκεφθήκαμε. Πάθαμε πολιτισμικό σοκ, μας έλεγαν. Τελικά, μας αρέσει πολύ η κλασική μουσική...».
Πάντα αναρωτιέται κανείς, ειδικά εν μέσω μιας οικονομικής κρίσης, ποιο και κατά πόσον είναι το νόημα ενός φιλόδοξου εκπαιδευτικού προγράμματος σαν κι αυτό που εδώ κι ένα χρόνο περίπου έχει εγκαινιάσει η Εθνική Λυρική Σκηνή. Παρ’ όλα αυτά, όταν τα αποτελέσματα κι ένας πρώτος απολογισμός των δραστηριοτήτων της είναι κάτι παραπάνω από ενθαρρυντικά, δεν μπορείς παρά να δεις τα πράγματα ως ελπιδοφόρα. Ειδικά όταν ήδη, την ώρα που μιλάμε, έχει ξεκινήσει η νέα περίοδος διοργάνωσής τους. Διαλέξεις σε ενήλικες, παρουσιάσεις σε σχολεία, παραστάσεις μπαλέτου ειδικά φτιαγμένες για εκπαίδευση των παιδιών, όπερα ερμηνευμένη από μαθητές.
Ο Τομέας Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων της Λυρικής Σκηνής συστάθηκε μόλις τον Απρίλιο του 2009. Με υπεύθυνο τον δρα Μουσικολογίας (πρώην τρομπετίστα της Ορχήστρας της Λυρικής) Νίκο Ξανθούλη και συνεργάτες την Ιωάννα Καράνταγλη και τη Μαρία Μηλιοπούλου για θέματα χορού, ξεκίνησαν αρχικά οι παρουσιάσεις στα σχολεία. «Από τη λύρα στη Λυρική», «έτσι τις έχουμε ονομάσει ανεπίσημα...», λέει ο ίδιος ο Νίκος Ξανθούλης σε συνομιλία του με την «Κ», εξηγώντας με ενθουσιασμό το εγχείρημα.
Η μέρα ξεκινάει στα σχολεία και οι μαθητές περιμένουν την ομάδα της Λυρικής. Σε όποιο από τα παιδιά αρέσει πραγματικά η παράσταση που θα δουν (ένα μικρό οδοιπορικό από την αρχαία ελληνική μουσική έως την όπερα με μια λύρα, τραγούδι κι ένα προτζέκτορα για προβολές εικόνων) προσφέρεται η δυνατότητα να ξεναγηθούν σε ένα backstage tour στο θέατρο «Ολύμπια». Εάν αυτό τους ενθουσιάσει, τότε θα πάνε ένα βήμα παραπέρα και θα παρακολουθήσουν μια σειρά προβών. «Οταν ενθουσιαστούν τόσο που θα αποφασίσουν να αγοράσουν εισιτήριο για να δουν την παράσταση, τότε θεωρώ ότι είχαμε επιτυχία», λέει ο Νίκος Ξανθούλης για την εμπειρία των παρουσιάσεων που έγιναν σε είκοσι τέσσερα σχολεία της Αθήνας, στο ΔΗΠΕΘΕ Καλαμάτας και στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου. Την ερχόμενη εβδομάδα ξεκινάει ο φετινός κύκλος, ενώ σύντομα θα επαναληφθεί η σειρά διαλέξεων, εκδηλώσεων, συναυλιών και παρουσιάσεων «Με ένα καφέ στο Φουαγέ» στο θέατρο «Ολύμπια».
Παιδιά - ενήλικες
«Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα κατορθώσαμε να δραστηριοποιήσουμε δύο εξαιρετικά δύσκολες ομάδες του κοινού: τα παιδιά, για τα οποία η όπερα είναι κάτι εξωπραγματικό και τις ομάδες των ενηλίκων, οι οποίοι αντιμετωπίζουν αυτό το είδος της τέχνης ως ελιτίστικο. Αυτό που έχω παρατηρήσει είναι ότι υπάρχει μεγάλο ποσοστό ανθρώπων οι οποίοι διψούν να μάθουν περισσότερα για την όπερα και την κλασική μουσική και ντρέπονται να το πουν, να δείξουν ότι δεν ξέρουν». Για κάθε έργο της νέας καλλιτεχνικής περιόδου που θα παρουσιάζεται, όσοι ενδιαφέρονται θα έχουν την ευκαιρία να μάθουν στοιχεία μουσικολογικά, ιστορικά, αρχιτεκτονικά, λογοτεχνικά ακόμη και ψυχιατρικά σε σχέση με την κάθε παράσταση. Στην ατμόσφαιρα ενός απογευματινού καφέ, με ελεύθερη είσοδο και συνολικό χρόνο μία ώρα, η οποία θα χωρίζεται σε τρία εικοσάλεπτα για να μην κουράζονται οι ακροατές.
«Αυτοί οι κύριοι φορούν τζιν, άκουσα μια ομάδα έφηβων να λέει κάποτε σε παρουσίασή μας. Μάλλον περίμεναν ότι όποιος ασχολείται με την όπερα ή την κλασική μουσική πρέπει να είναι κοστουμαρισμένος». Το σχόλιο αυτό του Νίκου Ξανθούλη επαναφέρει τη συζήτηση στη γνωριμία των νέων με τον κόσμο της όπερας. «Ψήνεσαι για όπερα;» είναι ένας οδηγός με τα πολύ βασικά που μοιράζεται σε εφήβους και ενήλικες κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων/παρουσιάσεων, με στόχο να αποτελέσει ένα πρώτο βήμα στον δρόμο προς τη γνώση. Οσο για τη δεύτερη έκδοση (ως προέκταση και οι δύο του εκπαιδευτικού έργου πωλούνται στο «Ολύμπια» και στο «Ακροπόλ» στην τιμή των πέντε ευρώ), «Οι Σποκ - Η Νυχτερίδα» αποδίδει τη γνωστή όπερα «Νυχτερίδα» του Στράους σε κόμικς.
Ολα αυτά είναι, βέβαια, απλώς μια αρχή αν σκεφτεί κανείς ότι το μισό κομμάτι του καλλιτεχνικού προγραμματισμού σε θέατρα του εξωτερικού, όπως στη Μετροπόλιταν Οπερα ή στην Οπερα του Σίδνεϊ, οργανισμούς που επισκέφθηκε ο Νίκος Ξανθούλης πριν ξεκινήσει τη μελέτη των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων στη Λυρική, είναι τα επιμορφωτικά προγράμματα. Κορυφαίες στιγμές, που ελπίζει να επαναληφθούν σε εμάς είναι το Μαθητικό Φεστιβάλ Οπερας που εγκαινιάστηκε την περασμένη άνοιξη (όπου μαθητές κλήθηκαν να παρουσιάσουν ένα έργο δικής τους επιλογής και να βιώσουν την εμπειρία της προετοιμασίας μιας παράστασης στη Λυρική), η συνεργασία με το Ελληνογαλλικό Σχολείο «Eugene Delacroix» για το ανέβασμα της όπερας «L’ enfant de la mer» σε μουσική του Νίκου Ξανθούλη και οι πολύ πετυχημένες παραστάσεις μπαλέτου με τη συμμετοχή του κουαρτέτου εγχόρδων Opera Quattro, όπου τα παιδιά εισήχθησαν με προβολές και απλά σχόλια στον κόσμο του κλασικού χορού, σε μιαν ανεπανάληπτη έως σήμερα απόπειρα για τα ελληνικά δεδομένα. «Ξέρετε τι κόπος χρειάζεται για να κάνει αυτό το βήμα ο χορευτής; Γι’ αυτό πρέπει να σεβόμαστε και να κάνουμε ησυχία όταν παρακολουθούμε ένα μπαλέτο...».
Σίγουρα υπάρχουν πολλά που πρέπει ακόμη να γίνουν έως ότου τελειοποιηθούν τα προγράμματα, αλλά και πολλά να διασφαλιστούν για να κατορθώσουν να συνεχίσουν. Ομως, όπως λέει και ο Νίκος Ξανθούλης: «Νομίζω ότι είναι μύθος αυτό που λένε πως το μόνο που ξέρουμε οι περισσότεροι είναι να ακούμε τα τραγούδια της Δέσποινας Βανδή. Θυμάμαι χαρακτηριστικά τα λόγια δασκάλων στο Γυμνάσιο της Ραφήνας που επισκεφθήκαμε. Πάθαμε πολιτισμικό σοκ, μας έλεγαν. Τελικά, μας αρέσει πολύ η κλασική μουσική...».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου