Του Νικου Α. Δοντα - KAΘΗΜΕΡΙΝΗ 9-5-2010
Μόνο έπαινοι αξίζουν σε όλους όσοι συνέβαλαν στην παρουσίαση της ημιτελούς όπερας «Τίγκρα» του Σπυρίδωνος Φιλίσκου Σαμάρα στην αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης» στις 29 Απριλίου. Προ πάντων στον Βύρωνα Φιδετζή, αρχιμουσικό και διευθυντή της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, που προγραμμάτισε το έργο και επιπλέον το ενορχήστρωσε. Η προφανής εμπειρία του σε έργα του Σαμάρα και η κατανόηση της ιδιαίτερης μουσικής γλώσσας του συνθέτη εφαρμόστηκαν με τον επιτυχέστερο τρόπο, αναδεικνύοντας όλες τις όψεις του έργου: τη λαμπρότητα της θρησκευτικής τελετής στην αρχή της α΄ πράξης, τον αισθησιασμό του ερωτικού ντουέτου με το οποίο ολοκληρώνεται το σωζόμενο υλικό, τη διαφάνεια και λεπτότητα του χαρακτήρα της Μαρίας, τον ηρωισμό της μουσικής του Αντοάλντο, την τραχύτητα του Μπράνα και το αδάμαστο πάθος της πρωταγωνίστριας Τίγκρας. Εξοχη χρήση ιδιαίτερα των πνευστών, ξύλινων και χάλκινων, καθώς επίσης επιτυχημένη χρήση μεμονωμένων οργάνων που ανέδειξαν τον ηδονισμό της μουσικής.
Παρά τις προφανείς ομοιότητες του ποιητικού κειμένου με έργα όπως ο «Εντγκαρ» (1889) του Πουτσίνι ή η «Τζοκόντα» (1876) του Πονκιέλι, με τα οποία μοιράζεται την αμφιταλάντευση του τενόρου ανάμεσα σε δύο κυρίες με αντίθετα χαρακτηριστικά, η μουσική της όπερας -όπως άλλωστε και η γλώσσα του κειμένου- εντάσσεται ομαλά στην αισθητική της τέχνης της «παρακμής», όπως εκφράστηκε στα ιταλικά γράμματα μέσα από το έργο του Ντ’ Ανούντσιο και στο λυρικό θέατρο μέσα από όπερες όπως η «Φραντσέσκα του Ρίμινι» του Τσαντονάι, που παρουσιάστηκε το 1914, τρία χρόνια μετά το σωζόμενο απόσπασμα από την «Τίγκρα».
Ισορροπημένη διανομή
Την «Τίγκρα» υπερασπίστηκε η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης υπό τη μουσική διεύθυνση του Αντζελο Καβαλάρο. Οι γενναιόδωροι σχηματισμοί φράσεων και η ταυτόχρονη διαφάνεια που πέτυχε ο αρχιμουσικός ανέδειξαν τα χαρακτηριστικά της γραφής του Σαμάρα. Ειδικά στο εκτενές τελικό ντουέτο, ο Καβαλάρο απελευθέρωσε την αισθησιακή ατμόσφαιρα παρακμής μέσα από αργή κίνηση, αφήνοντας χώρο στις φράσεις να αναπτυχθούν.
Το έργο στηρίχθηκε από ισορροπημένη διανομή καλών μονωδών. Στον ρόλο της Μαρίας, που στη σωζόμενη πράξη αναπτύσσεται περισσότερο από εκείνον της πρωταγωνίστριας, η διαρκώς βελτιούμενη υψίφωνος Λένια Ζαφειροπούλου αποδείχθηκε σίγουρη και εκφραστική, όπως πάντα με τραγούδι προσεγμένο στη λεπτομέρειά του. Επάξια ερμήνευσαν τους ρόλους τους ο τενόρος Βαγγέλης Χατζησίμος ως ηρωικός Αντοάλντο, ο βαρύτονος Διονύσιος Σούρμπης, αρκούντως σκοτεινός ως Μπράνα, και η Μαρισία Παπαλεξίου φλογερή Τίγκρα. Μοναδικές πολυτέλειες ήσαν το ηχόχρωμα της μεσοφώνου Μαρίας Βλαχοπούλου στον ρόλο της Ντόνας Πάλμα, η παρουσία του βαθύφωνου Δημήτρη Καβράκου στον ρόλο του Γέροντα, καθώς επίσης το προβλεπόμενο σόλο βιολί παιγμένο από τον Σίμο Παπάνα.
Μόνο έπαινοι αξίζουν σε όλους όσοι συνέβαλαν στην παρουσίαση της ημιτελούς όπερας «Τίγκρα» του Σπυρίδωνος Φιλίσκου Σαμάρα στην αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης» στις 29 Απριλίου. Προ πάντων στον Βύρωνα Φιδετζή, αρχιμουσικό και διευθυντή της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, που προγραμμάτισε το έργο και επιπλέον το ενορχήστρωσε. Η προφανής εμπειρία του σε έργα του Σαμάρα και η κατανόηση της ιδιαίτερης μουσικής γλώσσας του συνθέτη εφαρμόστηκαν με τον επιτυχέστερο τρόπο, αναδεικνύοντας όλες τις όψεις του έργου: τη λαμπρότητα της θρησκευτικής τελετής στην αρχή της α΄ πράξης, τον αισθησιασμό του ερωτικού ντουέτου με το οποίο ολοκληρώνεται το σωζόμενο υλικό, τη διαφάνεια και λεπτότητα του χαρακτήρα της Μαρίας, τον ηρωισμό της μουσικής του Αντοάλντο, την τραχύτητα του Μπράνα και το αδάμαστο πάθος της πρωταγωνίστριας Τίγκρας. Εξοχη χρήση ιδιαίτερα των πνευστών, ξύλινων και χάλκινων, καθώς επίσης επιτυχημένη χρήση μεμονωμένων οργάνων που ανέδειξαν τον ηδονισμό της μουσικής.
Παρά τις προφανείς ομοιότητες του ποιητικού κειμένου με έργα όπως ο «Εντγκαρ» (1889) του Πουτσίνι ή η «Τζοκόντα» (1876) του Πονκιέλι, με τα οποία μοιράζεται την αμφιταλάντευση του τενόρου ανάμεσα σε δύο κυρίες με αντίθετα χαρακτηριστικά, η μουσική της όπερας -όπως άλλωστε και η γλώσσα του κειμένου- εντάσσεται ομαλά στην αισθητική της τέχνης της «παρακμής», όπως εκφράστηκε στα ιταλικά γράμματα μέσα από το έργο του Ντ’ Ανούντσιο και στο λυρικό θέατρο μέσα από όπερες όπως η «Φραντσέσκα του Ρίμινι» του Τσαντονάι, που παρουσιάστηκε το 1914, τρία χρόνια μετά το σωζόμενο απόσπασμα από την «Τίγκρα».
Ισορροπημένη διανομή
Την «Τίγκρα» υπερασπίστηκε η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης υπό τη μουσική διεύθυνση του Αντζελο Καβαλάρο. Οι γενναιόδωροι σχηματισμοί φράσεων και η ταυτόχρονη διαφάνεια που πέτυχε ο αρχιμουσικός ανέδειξαν τα χαρακτηριστικά της γραφής του Σαμάρα. Ειδικά στο εκτενές τελικό ντουέτο, ο Καβαλάρο απελευθέρωσε την αισθησιακή ατμόσφαιρα παρακμής μέσα από αργή κίνηση, αφήνοντας χώρο στις φράσεις να αναπτυχθούν.
Το έργο στηρίχθηκε από ισορροπημένη διανομή καλών μονωδών. Στον ρόλο της Μαρίας, που στη σωζόμενη πράξη αναπτύσσεται περισσότερο από εκείνον της πρωταγωνίστριας, η διαρκώς βελτιούμενη υψίφωνος Λένια Ζαφειροπούλου αποδείχθηκε σίγουρη και εκφραστική, όπως πάντα με τραγούδι προσεγμένο στη λεπτομέρειά του. Επάξια ερμήνευσαν τους ρόλους τους ο τενόρος Βαγγέλης Χατζησίμος ως ηρωικός Αντοάλντο, ο βαρύτονος Διονύσιος Σούρμπης, αρκούντως σκοτεινός ως Μπράνα, και η Μαρισία Παπαλεξίου φλογερή Τίγκρα. Μοναδικές πολυτέλειες ήσαν το ηχόχρωμα της μεσοφώνου Μαρίας Βλαχοπούλου στον ρόλο της Ντόνας Πάλμα, η παρουσία του βαθύφωνου Δημήτρη Καβράκου στον ρόλο του Γέροντα, καθώς επίσης το προβλεπόμενο σόλο βιολί παιγμένο από τον Σίμο Παπάνα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου